Arsenał 1955. Przełom, epizod, kontynuacja

Pod koniec 1954 roku, w małym pokoiku przy ulicy Okólnik w Warszawie, kilku młodych artystów (Marek Oberländer, Jacek Sienicki i Jan Dziędziora) oraz młoda historyczka sztuki Elżbieta Grabska postanowili zorganizować wystawę sztuki polskiej obejmującą swoim zasięgiem całą Polskę. Młodzi entuzjaści zdołali przekonać ówczesne władze do zorganizowania planowanej ekspozycji w ramach odbywającego się w tym czasie w stolicy V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów. Ponieważ wystawa o ogólnopolskim zasięgu i o znaczeniu międzynarodowym nie mogła pozostać bezideowym pokazem polskiej plastyki, zostało przypisane temu wydarzeniu hasło programowe „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi”.

Legendarna ekspozycja potocznie nazywana „Arsenałem” (od miejsca, w którym została zaprezentowana), zorganizowana w czasach stalinowskich represji, stanowiła symboliczne wydarzenie będące zapowiedzią tzw. odwilży, czyli powstania pewnego obszaru swobody wypowiedzi artystycznej w ramach przeobrażeń polityczno-społecznych Polski Ludowej. Wydarzenie wywołało falę wypowiedzi i dyskusji, często skrajnie sprzecznych, które połączyło jedno wspólne przekonanie: obok tej wystawy nie można było przejść obojętnie. Powiedziano i napisano wiele na ten temat, mniej lub bardziej obiektywnie, z większym lub mniejszym emocjonalnym zaangażowaniem. Czasami skupiano się wyłącznie na walorach i wartościach artystycznych wystawy, w innych przypadkach akcentowano jej rolę i miejsce w kontekście dokonujących się w tamtym czasie przemian.

Ekspozycja zorganizowana w 55. rocznicę legendarnej wystawy sztuki współczesnej jest próbą odpowiedzi na pytanie, jaką rolę odegrało to wydarzenie zarówno w powojennej historii sztuki polskiej, jak i w indywidualnym wyborze drogi twórczej wybranych artystów.

Wystawa prezentowana będzie również w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu od 8 października do 5 grudnia 2010r.

Kurator wystawy: Joanna Szeligowska-Farquhar.