Dzieła od razu rozpoznawalne i mniej znane, z kolekcji malarstwa i rzeźby Muzeum Śląskiego w Katowicach, składają się na arcyciekawą panoramę zjawisk estetycznych doby wczesnej i dojrzałej nowoczesności. Jej początek stanowią pierwsze dekady XIX wieku, naznaczone efektami rewolucji francuskiej oraz uprzemysłowienia i urbanizacji. Koniec zaś to dynamiczne lata wielkich modernizacji, stłumionych wybuchem drugiej wojny światowej.
Narrację ekspozycji tworzą następujące po sobie, dopełniające się wzajemnie lub kontrastujące zagadnienia, scharakteryzowane w kompendiach wiedzy lub sformułowane na potrzeby projektu, takie jak: klasycyzm, romantyzm, realizm, impresjonizm, symbolizm, młodopolska nastrojowość, etnofilia (ludomania) i ekspresyjność, École de Paris, awangardyzm, tradycjonalizm, koloryzm, art déco, katastrofizm. Zamierzonym odstępstwem od chronologii jest usytuowanie wobec siebie – w dialogu – prac reprezentujących historyzm i secesję, tak by skłonić gości wystawy do rozważań o tożsamości kręgów kulturowych Europy Środkowej.
Za istotne uznano także przybliżenie geografii polskiego życia artystycznego w okresie zaborów i w epoce Drugiej Rzeczypospolitej. Dobór prac ma zatem ukazać rezultaty aktywności wychowanków i przedstawicieli różnych ośrodków twórczych: Paryża, Monachium i Wiednia, a zarazem Krakowa, Warszawy, Poznania, Łodzi, Wilna, Lwowa i Katowic.
Na ile dziedzictwo to pozostało nowoczesne? Co faktycznie stanowi o nowoczesności i jak bardzo determinują ją czas, miejsce, uwarunkowania historyczne?
Labirynt galerii niech będzie jak gabinet luster, w których odbija się egzystencja kilku poprzednich pokoleń. A ponadto nas samych – choćby to, na jakie sposoby obcujemy z prezentowanymi dziełami, na jaką wrażliwość i uważność stać nas dzisiaj.
Kurator wystawy: dr Michał Burdziński
- Muzeum Śląskie w Katowicach ul. T. Dobrowolskiego 1
- zobacz na mapie
- Typ wystawy: Stała
- Kurator wystawy:
dr Michał Burdziński - Komparatysta w zakresie historii literatury i sztuki XIX i XX wieku w Europie Środkowej na tle przemian globalnych. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Uniwersytetu Warszawskiego, student Uniwersytetu Masaryka w Brnie, stypendysta Narodowego Centrum Nauki i Fundacji im. Stanisława Lama przy Towarzystwie Historyczno-Literackim w Paryżu, odbył wyjazdy badawcze i muzeologiczne m.in. do Bratysławy, Budapesztu, Koszyc, Lwowa i Ostrawy. Współpracownik Muzeum Narodowego i Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie (2007-2010), pracownik merytoryczny Muzeum Mazowieckiego w Płocku (2016-2019). Kurator wystaw stałych i czasowych, wykładowca, autor artykułów problemowych i dwujęzycznej edycji felietonów Alexandra Križki W Paryżu 1925-1926 (2016), współredaktor albumu Secesja. Zbiory i ekspozycje Muzeum Mazowieckiego w Płocku (2017). Członek Polsko-Słowackiej Komisji Historyków przy Polskiej Akademii Nauk w Warszawie i Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie.