Performatywny magazyn / Węglostalgia

Energia, technologie, szanse na przetrwanie  to hasło IV programu rezydencji artystycznych Performatywny Magazyn. 

Ze względu na przemysłową historię Górnego Śląska energia jest fundamentalnym zagadnieniem dla tego regionu. W epoce przejściowej, w której znajdujemy się w perspektywie globalnej, ma ona również fundamentalne znaczenie dla dalszego rozwoju cywilizacji i ekosystemów Ziemi. Temat tegorocznej edycji programu – Energia, technologie, szanse na przetrwanie – ma zachęcić do eksploracji problemów dwóch powiązanych ze sobą nurtów: technologicznych ekosystemów współczesnego życia i kurczących się zasobów energii, która jest niezbędna do jego podtrzymania.

Werdykt jury programu rezydencji artystycznych „Performatywny Magazyn”

Po wnikliwej analizie projektów zakwalifikowanych do drugiego etapu programu rezydencji artystycznych w ramach cyklu Energia, technologie, szanse na przetrwanie oraz przeprowadzonej dyskusji, jury wyłoniło zwycięski projekt, którym jest propozycja autorstwa Leny Dobrowolskiej i Teo Ormond-Skeapinga Przyszłe skamieliny (Future Fossils).

Jury uznało, że propozycja Leny Dobrowolskiej i Teo Ormond-Skeapinga nosi w sobie potencjał istotnego, dojrzałego głosu w sprawach elementarnych dla społeczności regionu górnośląskiego i społeczeństwa polskiego w ogóle (przemysł ciężki i lekki, energetyka, transformacje itd.) w perspektywach historycznej, ekonomiczno-gospodarczej, ekologicznej, a tym samym tożsamościowej.

Werdykt Jury Programu Rezydencji Artystycznych „Performatywny Magazyn”

Węglostalgia       

Lena Dobrowolska & Teo Ormond-Skeaping

Film „Węglostalgia” Leny Dobrowolskiej i Teo Ormonda-Skeapinga bada przeszłe, obecne i przyszłe scenariusze dla Śląska, który znalazł się w momencie zmiany. Zaczyna odchodzić od produkcji energii opartej na spalaniu węgla na rzecz wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych oraz odchodzi od działalności przemysłowej na rzecz gospodarki bezemisyjnej. W centrum tego przejścia artyści umieścili nadzieje, marzenia i troski górników, o których dowiedzieli się z rozmów z regionalnymi specjalistami, lokalnymi działaczami społecznymi oraz osobami z przestrzeni kultury.

Narrator filmu – sztucznie animowany model 3D – to swoisty fantom nieznanego górnika, który snuje opowieść o historii śląskiego węgla i jego uwikłaniu w naszą kulturę, gospodarkę, duchowość i środowisko od karbonu, przez rewolucję przemysłową, do obecnego kryzysu klimatycznego. Opowiada o niebezpiecznej pracy, jaką górnicy podejmowali w celu wydobycia węgla, oraz o roli, jaką mogą odegrać w dekarbonizacji regionu.

Spisane rozmowy ukształtowały scenariusz filmu. Pojawiają się w nich rozważania na temat realiów związanych z transformacją oraz spekulacje dotyczące odejścia od węgla, kwestie sprawiedliwej transformacji, pytania o wrażliwość ekologiczną górników, badanie węgla jako wehikułu głębokiego czasu.