Dormitorium. Tomasz Górnicki

Opis

NOWOŚĆ

Tekst: Łukasz Szostkiewicz, Andrzej Holeczko-Kiehl, Małgorzata Grzonka-Marciniak, Renata Polończyk-Bociąga

Katalog wystawy prezentowanej w Muzeum Śląskim w dniach 29.03.2025 – 29.03.2026.

Ekspozycja powstała jako kolejna instalacja z nurtu site specific art, wykreowana w i dla przestrzeni Galerii jednego dzieła w Muzeum Śląskim. Niepowtarzalność i oryginalność tej formy daje możliwość komponowania treści uniwersalnych dla widza w sposób nieprzeciętny, nie mający odpowiednika w żadnej innej przestrzeni.

Tym razem przewodnikiem po meandrach sztuki sprzęgniętej z tematyką społeczną, animatorem oraz swoistym spiritus movens będzie Tomasz Górnicki, jeden z najbardziej rozpoznawalnych rzeźbiarzy młodego pokolenia. Motywem swojego dzieła uczynił refleksję nad koniecznością opieki i troski nad drugim człowiekiem, szczególnie najmłodszymi członkami społeczeństwa.

Sama instalacja składa się z kilkudziesięciu metalowych, odrapanych łóżek, jak z wojskowego szpitala polowego, kojarzących się ze schroniskiem młodzieżowym czy letnimi koloniami. Nad łóżkami rozwieszono kilkanaście halogenowych lamp, a pośrodku umieszczono dwanaście gipsowych rzeźb przedstawiających dzieci. Scena ta budzi niepokój u widza. Dzieci stłoczone w najjaśniejszym punkcie przestrzeni, zdają się szukać schronienia, prowokują pytania o obecność opiekuna. Bardziej uważnym widzom rzuci się w oczy fakt, że łóżek, które nie zachęcają do odpoczynku, bo pozbawione są materacy i pościeli, jest znacznie więcej niż dzieci. Gdzie zatem pozostali? Jakie reakcje pobudza w nas towarzyszący tej scenie silny niepokój?

W gąszczu znaczeń, jakie nakładają się na siebie i jakie mogą poruszyć wrażliwość odbiorcy, pojawiają się pytania i refleksje nad dzieciństwem pozostawionym samemu sobie, które jak niezagospodarowana ziemia rodzi w dorosłym życiu chwasty w postaci traumy, nad rolą i znaczeniem opiekuna, nad możliwościami pomocy i troski o drugiego, jakie odczuwa i jakie może podjąć każdy z nas. Odpowiadając na jedno z tych pytań, widz napotyka następne. Artysta przeprowadza go przez kolejne poziomy znaczeń, zachęcając do zaangażowania się w refleksję nad dziełem, w refleksję nad osobistą postawą wobec czyjejś pustki, czyjejś potrzeby wsparcia.

Dormitorium, które stanowi tytuł dzieła, rozumiane jest tu zarówno tradycyjnie (kilkadziesiąt łóżek tworzy wspólną przestrzeń odpoczynku), jak i bardziej współcześnie, podkreślając uniwersalność doświadczenia jej uczestników.

Katalog zawiera zarówno materiał ilustracyjny z ekspozycji, komentarz Artysty oraz kuratorów wystawy, jak i wyjątkowe uzupełnienie prezentowanych treści: wywiad Małgorzaty Grzonki-Marciniak, edukatorki i realizatorki projektów społecznych z Renatą Polończyk-Bociągą, psycholożką i psychoterapeutką specjalizującą się w interwencji kryzysowej.

Więcej na temat wystawy