Od 12 czerwca do 5 września w Muzeum Śląskim w Katowicach będzie można zwiedzać wystawę planszową przygotowaną w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu z okazji 20-lecia badań Polaków na stanowisku Tell el-Farcha w Egipcie. Piękne zdjęcia ukazują nie tylko najważniejsze odkrycia i otoczenie, w którym pracują i żyją archeolodzy, lecz także mieszkańców wsi Gazala.

Stanowisko zostało odkryte w 1987 r. przez włoskich archeologów, a od 1998 r. jest przedmiotem badań polskiej ekspedycji, zorganizowanej przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, przy współpracy Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Pracami od początku kierują prof. dr hab. Krzysztof M. Ciałowicz z Krakowa i dr Marek Chłodnicki z Poznania. Badania w Tell el-Farcha są realizowane wielodyscyplinarnie. W skład ekspedycji wchodzą nie tylko archeolodzy, ale i paleobotanicy, geofizycy, geolodzy, archeozoolodzy i antropolodzy. Tutaj również odbywają swoje praktyki studenci. W ciągu dwudziestu lat badań dokonano wielu ważnych odkryć, które zmieniły wiedzę na temat najstarszych dziejów cywilizacji egipskiej. Stanowisko położone jest w północno-wschodniej delcie Nilu, około 120 km od Kairu, na obrzeżach wsi Gazala. Przedmiotem badań polskich archeologów są osada oraz cmentarzysko. Najstarsze ślady osadnictwa na wzgórzu w Tell el-Farcha datowane są na początek IV tysiąclecia p.n.e. Osada była zamieszkana przez prawie 1000 lat, a odkrycia dokonywane przez polskich archeologów są świadectwem życia w czasach ważnych zmian kulturowych, gospodarczych i politycznych od okresy predynastycznego aż do początku okresu Starego Państwa (ok. 3700–2600 p.n.e.). Tell el-Farcha była ważnym ośrodkiem gospodarczo-politycznym w okresie formowania się zjednoczonego państwa egipskiego. Jej mieszkańcy aktywnie uczestniczyli w handlu ze wschodem i południem. To tutaj siedzibę mieli przedstawiciele królewskiej administracji pierwszych faraonów. Obok osady założono cmentarzysko, na którym chowano zmarłych, również tych z wyższych szczebli hierarchii społecznej, wyposażanych w dużą liczbę darów grobowych, niekiedy o charakterze luksusowym. Ich obecność w Tell el-Farcha potwierdza wysoką rangę tego miejsca.

Ważnym elementem wystawy są również zabytki pochodzące ze zbiorów poznańskiego Muzeum Archeologicznego pozyskane z predynastycznego cmentarzyska w Minszat Abu Omar, położonego w tej samej części delty Nilu. To właśnie tutaj 20 lat przed badaniami w Tell el-Farcha rozpoczęły się wykopaliska, w których uczestniczyli także archeolodzy z Poznania. Zapoczątkowały one długą tradycję badań nad okresem predynastycznym w poznańskim Muzeum Archeologicznym.

Kuratorzy wystawy: dr Marek Chłodnicki, dr hab. Agnieszka Mączyńska, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

Kurator wystawy w Muzeum Śląskim w Katowicach: dr Renata Abłamowicz

12.06.2021 – 05.09.2021

Muzeum Śląskie w Katowicach

ul. T. Dobrowolskiego 1 // budynek dawnej stolarni