Rzeźbiarz słowa

Cyprian Norwid

1821-1883

Cyprian Norwid swoją edukację artystyczną rozpoczął w roku 1837. Szybko stał się znany w warszawskim środowisku artystyczno-literackim. Z pewnością poznał Jakuba Tatarkiewicza, u którego w pracowni mógł pobierać jakieś lekcje rzeźby. Norwid, mówiąc o swoich zainteresowaniach, twórczość rzeźbiarską wymieniał na pierwszym miejscu.

W roku 1842 Cyprian Norwid wyjeżdża z kraju koleją z Krakowa. We Florencji w pracowni Luigi Pampaloniego odbywa swe studia rzeźbiarskie.

W roku 1846 jest wolnym słuchaczem na Uniwersytecie Berlińskim. W roku 1849 trafia do Paryża. Dalsze losy Norwida na obczyźnie były pasmem udręk.  

Poeta formy

Igor Mitoraj

1944-2014

Igor Mitoraj odbywa studia na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni Tadeusza Kantora. W 1968 roku wyjeżdża do Paryża. Podróż w poszukiwaniu ojca była raczej podróżą w poszukiwaniu siebie. Po zaledwie dwóch latach studiów w Krakowie nie był jeszcze ukształtowanym artystą. Nie jest dokładnie znany moment, w którym zainteresowania rzeźbą stają się silniejsze od malarstwa. Kariera rozpoczęta w Paryżu, rozwija się we Włoszech w Pietrasanta, gdzie artysta osiada. Szybko staje się znanym rzeźbiarzem nie tylko europejskim, ale i światowym.     

Losy Mitoraja na obczyźnie były pasmem sukcesów.

Co łączy te dwa tak różne życiorysy Mitoraja i Norwida?

Z pewnością jest to taka sama wrażliwość łącząca w sobie jednocześnie rzeźbę i poezję.

Świadczy o tym dowodnie poniższy cytat, w którym, o czym Norwid pisze, Mitoraj to w rzeźbie uwidacznia.

„W doskonałej liryce powinno być

jak w odlewie gipsowym:

zachowane powinny być

i nie zgładzone nożem

te kresy gdzie forma z formą

mija się i pozostawia szpary.

Barbarzyniec tylko

zdejma te nożem z gipsu

i psowa całość”

                                CN

Cechy wspólne w twórczości Mitoraja i Norwida

są widoczne na kilku płaszczyznach:

• warsztatowej – stosunek do tworzywa

„Poezja … coś robić powinna …” CN

• postawy twórczej – stosunek do siebie samego

„co nazywa się popiół, lecz zwie się i siła” CN

• lustro współczesności – otwiera na interpretacje

„I każdy wiersz ten miałem w mojej dłoni,

jak okrętową linę w czasie burzy…” CN

Zarówno u Norwida, jak i Mitoraja antyczni bohaterowie są zawsze widziani w lustrze współczesności, co nie tylko ożywia antyk, ale daje poczucie ponadczasowej jedności z antyczną kulturą przy jednoczesnym zachowaniu odrębnej tożsamości.