Wystawa pokazuje twórczość bezkompromisowych outsiderów: postaci kultowych i nieznanych, z dyplomami akademii i bez, samotnych wilków i ludzi undergroundu. Tym, co łączy ich sztukę, jest oddolna kontestacja systemów politycznych i estetycznych, łamanie społecznych tabu, tworzenie w duchu DIY i swoista nonszalancja.

Punktem wyjścia są prace artystów krytycznych, działających poza obiegiem instytucjonalnym, prezentowanych na wystawie „Po co wojny są na świecie” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie wiosną 2016 roku. Jej śląska kontynuacja jest spojrzeniem na sztukę protestu i postawę outsidera przez pryzmat ich zakorzenienia w etosie kultury alternatywnej.

Choć kultura alternatywna przeżywała w Polsce rozkwit w latach osiemdziesiątych, z końcem kolejnej dekady przestała istnieć jako silna formacja kulturowa, rozmywając się w wirtualnej rzeczywistości. Wielu z jej przedstawicieli nie przestało jednak tworzyć. Ostatni Mohikanie offu to dziś outsiderzy, podobnie jak amatorzy nie związani z żadnym środowiskiem. Wystawa jest więc niehierarchiczną, bo nie biorącą za punkt odniesienia sztuki mainstreamu, opowieścią o nieznanej alternatywie. Określa tym samym nową przestrzeń dla radykalnych artystów niezależnych, których twórczość nie mieści się ani w ramach instytucjonalnej sztuki krytycznej, ani w protekcjonalnych i nieadekwatnych pojęciach sztuki naiwnej czy nieprofesjonalnej.

Na wystawie znalazły się prace nowe i takie, które zyskały nową aktualność. Choć dzielą je czasami lata, uderzający jest powrót tych samych problemów i lęków. Wystawę otwiera część „Polska płonie” dotycząca konfliktu politycznego. Wojna – słowo klucz punkowej kultury lat osiemdziesiątych – wraca z wielką siłą w sekcji „Sava Putin Sava”. Pod hasłem „Amy Winehouse Is Dead” kryją się prace o manipulacji mass mediów i popkulturze. „Chcemy porno a nie ORMO” obnaża presję związaną z ciałem i tożsamością oraz pokazuje manifestacje indywidualizmu poprzez modę. Sekcja „Polacy, naprzód drogą Dharmy!” skupia z kolei artystów przeciwstawiających się współczesnemu kryzysowi duchowości.

Tytuł wystawy został zaczerpnięty z dramatu Łukasza Wojtyski „”VV. Nie jestem już psem” – tekstu, którego głównym tematem jest wolność, a jedną z inspiracji, twórczość Radosława Perlaka. Słowami „Nie jestem już psem” Perlak – artysta osadzony w Zakładzie Karnym w Rawiczu określił zmianę, jaka nastąpiła w jego życiu, odkąd zaczął tworzyć. Ta sama potrzeba emancypacji wbrew cynizmowi i przemocy władzy i społeczeństwa leżała u podstaw narodzin kontrkultury ponad pół wieku temu. Dziś świat znowu drży w posadach, a alternatywa w czasach postprawdy na nowo staje się polem walki o wolność i autentyczność.

Przejdź do katalogu wystawy

Artyści:
Ewa Bloom-Kwiatkowska, Anna „Mirosava” Bachanek, Robert Brylewski, Damian Czeladka, Włodzimierz Czerw, Anna Dąbrowska-Lyons, Franciszek Dzida, Stanisław Garbarczuk, Marian Henel, Ryszard Kisiel, Anna Laskowska, Mikołaj Ławniczak, Tomasz Machciński, Kazimierz Malinowski, Justyna Matysiak, Maciej Olszewski, Radosław Perlak, Pisarka M.H., Erwin Sówka, Daniel Stachowski, Karol Suka, Ryszard Szozda, Marcelo Zammenhoff, Dariusz Skubel i Zdzisław Zinczuk

Kuratorki wystawy: Zofia Czartoryska, Katarzyna Karwańska
Współpraca: Dział Plastyki Nieprofesjonalnej – Sonia Wilk, Katarzyna Kościelny
Koordynatorzy organizacyjni: Urszula Mikoś, Łukasz Adamski
Scenografia: Zbigniew Libera
Projekt techniczny scenografii: Wojciech Skrzypiec
Grafika tytułowa wystawy: Rafał Bujnowski
Projekty graficzne: Wojciech Bednarski
Redakcja: Elżbieta Spadzińska-Żak
Konsultacje merytoryczne: Paweł Dunin-Wąsowicz, Iga Winczakiewicz, Xawery Stańczyk
Działy Muzeum Śląskiego: Administracja, IT, Komunikacja Wizualna i Wydawnictwo, Konserwacja, Magazyny Zbiorów, Obsługa Publiczności i Organizacji Imprez, Promocja, Sekcja Wystawiennicza, Techniczny

UWAGA! Wystawa dla osób pełnoletnich. Dzieci powinny przebywać na jej terenie pod opieką i za zgodą pełnoletnich opiekunów.

Udogodnienia dla osób z dysfunkcjami słuchu i wzroku

31 marca // godz. 18.00 // W E R N I S A Ż

Podczas otwarcia wystawy „Nie jestem już psem” obecna będzie tłumaczka Polskiego Języka Migowego, a osoby z dysfunkcją wzroku będą mogły skorzystać z pomocy asystentów przygotowanych do oprowadzania z audiodeskrypcją.

8 kwietnia // godz. 11.00 // wstęp: 1 zł

Oprowadzanie audiodeskryptywne po wystawie.

22 kwietnia // godz. 10.00 // D ZI E Ń   W O L N E J   S Z T U K I

W ramach międzynarodowej inicjatywy Dzień Wolnej Sztuki zaplanowane zostało oprowadzanie dla niesłyszących.

5 września // godz. 17.00 // wstęp 1 zł

Oprowadzanie audiodeskryptywne po wystawie.

Uwaga! W czasie trwania wystawy możliwe jest oprowadzanie dla grup zorganizowanych po wcześniejszym zgłoszeniu grupy w Dziale Edukacji: tel. 32 779 93 16, e-mail: edukacja@muzeumslaskie.pl