Świąteczny czas na pamiątkę narodzin Chrystusa nazywany jest Godami, Godnimi Świętami lub Szczodrymi Dniami i celebrowany od Bożego Narodzenia do Trzech Króli. To czas niezwykły – pojawiają się niecodzienny wystrój domu i charakterystyczne potrawy, rozbrzmiewają kolędy, panuje uroczysty nastrój. Dobre życzenia na nadchodzący nowy rok przynosili zawsze kolędnicy z gwiazdą, żłóbkiem lub szopką.
Początki polskiej szopki ludowej to II połowa XVIII wieku. Władze kościelne zabroniły urządzania widowisk jasełkowych w kościołach i szopka rozpoczęła wędrówkę po ulicach najpierw miast, a potem wsi. W Polsce wykształciło się wiele jej odmian. Z najprostszą kolędowali kilku- czy kilkunastoletni chłopcy, z dużymi, kukiełkowymi, kawalerowie. Szopki stawiano też we wnętrzach domów. W wielu z nich są świątecznym atrybutem do dziś.
Zapraszamy Państwa do obejrzenia szopek z naszej kolekcji, zachęcamy do zatrzymania się na chwilę, wyciszenia, przedłużenia atmosfery świątecznego czasu. Każde dobre słowo skierowane w tym czasie do drugiego człowieka ma szczególną moc sprawczą. Przekazujemy Państwu dobre, serdeczne słowa i zachęcamy, by obdarzać nimi innych.
Dyrekcja i Pracownicy Muzeum Śląskiego w Katowicach
Fot. Szopka domowa, drewno polichromowane, wyk. Piotr Kożuch, Paszyn k. Nowego Sącza, 2006, autor zdj. Roksana Miarka
_____
„Po kolędzie…”
18.12.2018 – 06.01.2019
Muzeum Śląskie, ul. T. Dobrowolskiego 1 / Centrum Scenografii Polskiej
Bilety: 1 zł
_____
„Wokół zimowych świąt”. Program towarzyszący świątecznej prezentacji szopek:
- „Stała pod śniegiem panna zielona…” – warsztaty bożonarodzeniowe dla rodzin z dziećmi w wieku 6-10 lat – KUP BILET
22.12.2018, godz.: 11:00-12:30, budynek CSP, cena 9 zł/dziecko (opiekunowie bezpłatnie), możliwość kupienia biletów w systemie biletowym oraz w kasach muzeum – maksymalna ilość uczestników 20
Strzelania z bata nie będzie, ale będzie równie głośno, kolorowo i świątecznie. W czasie warsztatów zostanie wyjaśniona tajemnica, kto mógł zostać jukacem w czasie żywieckich godów. Dla odważnych pojawi się szansa na przymierzenie maski diabła i śmierci. A potem wszyscy zasiądziemy do wykonania ozdób świątecznych.
Prowadzenie: Agata Picheń-Kowalska
- „Wokół zimowych świąt. Katolicyzm” – spotkanie dla dorosłych
28.12.2018, godz. 16:00 – 17:30, wystawa świąteczna w budynku CSP, bilety: 1 zł – KUP BILET
Narodziny i dzieciństwo Jezusa to temat w Ewangeliach kanonicznych ledwie wspomniany. Może dlatego obrosły tyloma legendami, pasjonującymi opowieściami o cudach i niezwykłych wydarzeniach towarzyszących Jezusowi już od pierwszych chwil na Ziemi. Te historie posłużą jako kanwa oprowadzania po świątecznej wystawie w Muzeum Śląskim. To nie są bajki dla dzieci, z dzisiejszej perspektywy mogą się wydać naiwne czy okrutne. Sceneria świątecznych szopek, będzie doskonałym tłem do wysłuchania tych mało znanych opowieści.
Prowadzenie – Beata Grochowska
- „Wokół zimowych świąt. Judaizm” – spotkanie dla dorosłych
29.12.2018, godz. 15:00 – 16:30, sala edukacyjna A, bilety: 1 zł – KUP BILET
Dlaczego Chanuka jest nazywana Świętem Świateł? Jak wygląda chanukowa lampa? Dlaczego świąteczne potrawy przygotowywane są na oliwie? O Chanuce w żydowskiej tradycji porozmawiamy z judaistką i członkinią Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce – dr Zofią Kusztal. W ramach wydarzenia samodzielne zwiedzanie wystawy świątecznej w budynku CSP.
- „Wokół zimowych świąt. Prawosławie” – spotkanie dla dorosłych
05.01.2019, 15:00-16:30, sala edukacyjna A, bilety: 1 zł – KUP BILET
Dlaczego prawosławne Boże Narodzenie obchodzone jest w styczniu? Jak wygląda bożonarodzeniowa ikona? Czym różni się prosfora od opłatka? Na temat bożonarodzeniowej tradycji opowie nam proboszcz parafii prawosławnej w Sosnowcu – ks. dr Mikołaj Dziewiatowski. W ramach wydarzenia samodzielne zwiedzanie wystawy świątecznej w budynku CSP.