Prezentacja instalacji „Stan pamięci” jest częścią wystawy Tomasza Struka „Prześwity i (nie)pamięci”, którą oglądać można również w Rondzie Sztuki (7.09-28.09.2018) i Galerii BWA w Katowicach (14.09-2.11.2018).
Tematem spajającym najważniejsze wątki twórczości Tomasza Struka jest dyskurs czasu i odciskającego się w pamięci „śladu”. W procesie rekonstruowania przestrzeni pamięci to, co nieobecne, zostało przez artystę przywołane w formie rytów, odcisków oraz rastrów. Niezwykły w twórczości Struka jest autentyczny esencjalizm w artykulacji tropów pamięci i lokalizowaniu ich w porządku egzystencjalnym człowieka. Instalacja przestrzenna Stan pamięci, realizowana przez Struka w latach 1995–1997, miała pięć wariantów z odsłonami w Krakowie, Łodzi, Kolonii, Berlinie oraz Bytomiu. Artysta wykorzystał w dziele strukturę podkładów kolejowych, którą wsparł znaczeniowo opływowymi formami reprezentującymi figurę sześcioboku. Przywołane motywy ikonograficzne odnoszą się zarazem do XVII-wiecznej tradycji polskiego portretu trumiennego, jak i do greckiej symboliki łodzi Charona, która przewoziła dusze zmarłych przez Styks i Acheron. Ponieważ artysta konsekwentnie transformował swoje matryce oraz obiekty, stworzone przezeń dzieła odzwierciedlały koncepcje estetyczne, których sfera symboliczna ewoluowała. Instalacja Stan pamięci jako dzieło otwarte może także łączyć się bezpośrednio z problematyką zagłady w okresie II wojny światowej, kiedy to nazistowskie pociągi po torach całej Europy transportowały ludzi do obozów zagłady w Oświęcimiu, Buchenwaldzie, Dachau, na Majdanku, w Mauthausen i wielu innych. Dzięki różnorodności środków formalnych, niezwykłej wrażliwości i erudycji artysty jego dzieło sugestywnie łączy w sobie problematykę pamięci, śmierci i przemijania.
Tomasz Struk (1952–2004) – polski artysta grafik, malarz, autor instalacji. Absolwent Wydziału Grafiki katowickiej filii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Andrzeja Pietscha i prof. Wojciecha Krzywobłockiego. Dyplom obronił w 1978 roku. Laureat Grand Prix na Międzynarodowym Triennale Grafiki w Krakowie oraz na Triennale Grafiki Polskiej w Katowicach (2000). Mieszkał i pracował w Katowicach, Berlinie oraz Paryżu. Jego prace znajdują się w wielu polskich i międzynarodowych kolekcjach.
Tomasz Struk „Stan pamięci”
14.09-30.09.2018
Muzeum Śląskie, ul. T. Dobrowolskiego 1, foyer -2
Kurator: Roman Lewandowski