W sercu starożytnego miasta. Pięć lat badań krakowskich archeologów na agorze w Pafos na Cyprze (2011-2015). Wystawa fotografii Roberta Słabońskiego.

Muzeum Śląskie zaprasza do siedziby przy al. W. Korfantego 3 na ekspozycję fotograficzną poświęconą pięciu sezonom badawczym krakowskich archeologów na agorze starożytnego miasta Nea Pafos na Cyprze. Zdjęciom prezentującym prace wykopaliskowe będą towarzyszyć rzadko pokazywane szerokiej publiczności naczynia, z których najstarsze pochodzą z późnej epoki brązu.

Zabytki miasta Nea Pafos zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Miasto, założone pod koniec IV lub na początku III wieku p.n.e., w okresie hellenistyczno-rzymskim pełniło rolę stolicy Cypru i było wówczas siedzibą stratega zarządzającego wyspą z ramienia egipskiej dynastii Ptolemeuszy, a następnie rzymskiego gubernatora. Dziś w Pafos badania archeologiczne prowadzą Cypryjczycy oraz liczne misje zagraniczne, w tym dwie polskie. W roku 2011 do misji archeologicznych działających w starożytnym mieście Nea Pafos dołączyła ekspedycja Zakładu Archeologii Klasycznej Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Ewdoksii Papuci-Władyki.

Do największych sukcesów krakowskich archeologów należy zlokalizowanie agory z okresu hellenistycznego, czyli centralnego placu starożytnego miasta Nea Pafos. W trakcie badań odsłonięto wiele pozostałości architektury o charakterze publicznym, które zobaczymy na zdjęciach autorstwa Roberta Słabońskiego. Jednym z nich jest usytuowany w centralnej części agory budynek interpretowany jako świątynia, natomiast drugi – przy południowym portyku – służył przypuszczalnie jako magazyn. Przy wschodnim wejściu na teren agory archeolodzy badali również wnętrze starożytnej studni, która okazała się skarbnicą wiedzy. Gdy przestała być używana, służyła jako śmietnik: była wypełniona przede wszystkim naczyniami, w tym używanymi w ówczesnej kuchni, a także figurkami i monetami.

Na ekspozycji prezentowane będą również naczynia antyczne pochodzące z Cypru. Najstarsze z nich datowane są na XVII wiek p.n.e., a najmłodsze na III wiek p.n.e. Zabytki, znajdujące się w kolekcji Instytutu Archeologii, w latach 70. XIX wieku książę Władysław Czartoryski przekazał w darze Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w Krakowie.

W najbliższych sezonach planowane są badania poza agorą w celu poszukiwań obiektów związanych z gospodarką i handlem miasta stołecznego Cypru (np. inne place, porty, magazyny, składy, warsztaty). Prowadzone będą badania nieinwazyjne: metodą magnetyczną, prospekcją georadarową, za pomocą fotografii lotniczej, a także badania geoarcheologiczne odtwarzające relacje człowiek – środowisko i analizujące ich wpływ na rozwój starożytnego Pafos.

Wystawa zorganizowana we współpracy z Paphos Agora Project, Zakładem Archeologii Klasycznej Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Autorzy wystawy:
Ewdoksia Papuci-Władyka, Robert Słaboński, Łukasz Miszk, Małgorzata Kajzer, Maciej Wacławik, Kamila Nocoń, Barbara Zając, Alicja Jurkiewicz.

Kurator wystawy w Muzeum Śląskim w Katowicach: Renata Abłamowicz.