Wczoraj 20 września o godzinie 13.00 w siedzibie resortu kultury w Warszawie, podczas uroczystej prezentacji, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński przekazał na ręce Marii Czarneckiej dyrektor Muzeum Śląskiego odzyskaną stratę wojenną.

Na początku roku pracownicy Działu Sztuki otrzymali e-mail z informacjami o przypuszczeniu pojawienia się w ofercie jednego z domów aukcyjnych w Plauen – mieście powiatowym we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonii – grafiki zawierającej pieczęć Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz widoczne numery inwentarzowe. Często w takich przypadkach pieczęć muzealna okazuje się pieczęcią wywozową, którą do początku lat 90. XX wieku oznaczano dzieła sztuki transportowane za granicę.  Obecność numerów inwentarzowych wskazuje natomiast, że obiekt może być stratą wojenną. 

Straty wojenne Muzeum Śląskiego w Katowicach szacuje się na ponad 31 tysięcy obiektów. Ze zbiorów sztuki zaginęło około 100 obrazów z kolekcji malarstwa polskiego, a także wiele prac na papierze – ze 130 rysunków i około 800 rycin będących przed wojną w zasobach Muzeum Śląskiego zachowała się 1/5 kolekcji grafiki, tj. około 130 prac.

Odnaleziony obiekt to powstała około 1890 roku grafika Ernsta Wilhelma Knippla przedstawiająca panoramę Królewskiej Huty, czyli dzisiejszego Chorzowa. Przed 1939 rokiem nasze Muzeum dysponowało czterema odbitkami tej grafiki, dwie z nich odzyskało muzeum bytomskie (będące po 1945 roku opiekunem przedwojennych zbiorów Muzeum Śląskiego) – w inwentarzu muzealnym przy poz. 1192 widnieje dopisek „odzyskano egz. 2. i 3.”. Po analizie materiału fotograficznego w ofercie sprzedaży na stronie domu aukcyjnego stwierdzono, że obiekt bezsprzecznie pochodzi z kolekcji przedwojennego MŚK. Rozpoczęto już działania zmierzające do odzyskania dzieła.

Ernst Wilhelm Knippel (ur. 24 kwietnia 1811 w Ścięgnach, zm. 26 kwietnia 1900 w Kowarach) – był niemieckim grafikiem, rysownikiem, rytownikiem i twórcą litografii przedstawiających górnośląskie pejzaże przemysłowe. Do 1832 roku kształcił się u rysownika i miedziorytnika Friedricha Augusta Tittla, od którego w 1840 roku przejął wydawnictwo. Jego wspólnikiem został Carl Julius Rieden. Przedsiębiorstwo Rieden & Knippel rozpoczęło wykonywanie prac w litografii, a nie tak jak wcześniej − w akwaforcie. Knippel na zlecenie przemysłowców z Górnego Śląska wykonywał przedstawienia litograficzne hut, fabryk i panoram miejscowości przemysłowych, w wyniku czego powstał cykl około 80 litografii. Od 1858 roku, po śmierci Riedena, Knippel prowadził wydawnictwo samodzielnie. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku jego przedsiębiorstwo zaczęło wydawać kartki pocztowe. Ernst Knippel zmarł w wieku osiemdziesięciu dziewięciu lat w Kowarach. Jeszcze za życia został honorowym obywatelem tej miejscowości. Dzięki niemu powstały pierwsze panoramy centrum dzisiejszych Katowic − wtedy niewielkiej wsi.

Pracę Ernsta Wilhelma Knippla udało się odzyskać dzięki czujności pana Przemysława Grocholskiego.