15 sierpnia obchodzimy 102 rocznicę bitwy warszawskiej i cudu nad Wisłą. W walkach z bolszewikami wzięli również udział Ślązacy. Były dwa źródła, którymi zasilili wojsko polskie w 1920 roku – 1. Pułk Strzelców Bytomskich (bytomiacy) i Armia gen. Hallera (hallerczycy). Zręby 1. Pułku Strzelców Bytomskich tworzono już na przełomie 1918/1919 roku. Stacjonował na pograniczu górnośląsko-polskim. Na pewnym etapie trafił do Wielkopolski, gdzie w marcu 1920 roku przydzielono go do VII Brygady Rezerwowej i zmieniono nazwę na 167 Pułk Piechoty. Do brygady tej przynależały również 155 i 159 pp, i to właśnie one jako 74 i 73 wkroczyły na część Górnego Śląska przyznaną Polsce w 1922 roku. W połowie maja 1920 roku 167 pp skoncentrowano w Lesznie, Ostrowie i Zdunach, a po czasie przetransportowano na front. Jeszcze w marcu 1920 roku dowództwo pułku objął por. Paweł Urban, zastąpiony z początkiem czerwca przez kpt. Władysława Langnera. Wtedy też doszło do bitwy pod Rybczanami, a później do potyczek w Czortach, Borówkach Kuropolskich i Filipowem, a następnie okopania nad Autą, wyparcia z Filipowa i odwrotu aż po Warszawę. Z końcem sierpnia brygada wróciła do Wielkopolski. Rozpoczęło się zwalnianie Ślązaków w związku z nadchodzącym plebiscytem. W początkach listopada ostatni z nich wyjechali z Poznania do Krakowa. Blisko 150 bytomiaków poległo w kampanii bolszewickiej.

W czasie I wojny światowej rozpoczęto rekrutację Polaków, w tym Górnoślązaków, deklarujących narodowość polską, we wszystkich obozach jenieckich, aby zasilić szeregi tworzącej się Armii gen. Hallera. Skupiano ich w osobnych obozach, a największy z nich znajdował się w Le Puy, nazywanym francuską Częstochową. Przyjmuje się, że do armii polskiej we Francji zgłosiło się około 5500 Ślązaków z pruskiego Górnego Śląska oraz 500-600 z Cieszyńskiego, razem ok. 6000, co stanowiło mniej więcej 10 procent składu personalnego armii. Pierwsze transporty do Polski rozpoczęły się w drugiej połowie kwietnia 1919 roku. Po krótkim pobycie we Wschodniej Małopolsce i na Wołyniu, żołnierzy przewieziono na pogranicze zachodniej granicy, na odcinek od Cieszyna do Wieruszowa. Później wzięli udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

Odrębne zagadnienie stanowi udział Górnoślązaków w wojnie 1920 roku, którzy poprzez kompanię uchodźców z sosnowieckich koszar Traugutta wyruszyli na front. Inicjatorem całego przedsięwzięcia był kpt. Tadeusz Puszczyński, ps. „Wawelberg”, a cała akcja miała raczej wymiar symboliczny.

Krzyż Armii Ochotniczej, polskie odznaczenie nadawane żołnierzom Armii Ochotniczej utworzonej na początku lipca 1920 roku. Nie było to odznaczenie oficjalne. Istniały trzy jego wersje: dla piechoty, artylerii i kawalerii (prezentowane na wizerunku)