A A A
Szukaj
Close this search box.

Muzeum Śląskie ma 95 lat!

Muzeum Śląskie w Katowicach obchodzi dziś swoje 95. urodziny! To właśnie 23 stycznia 1929 roku Sejm Śląski zatwierdził ustawę rozpoczynającą się tymi słowami: „W dziesiątą rocznicę odrodzenia niezawisłego Państwa Polskiego, Sejm Śląski, ożywiony wolą wzniesienia trwałego pomnika wiekowej walki polskiego ludu na Śląsku o utrzymanie narodowego bytu i jego dążeń do przywrócenia wspólności życia państwowego w niepodległej Rzeczypospolitej, uchwala na wniosek Śląskiej Rady Wojewódzkiej utworzyć Muzeum Śląskie”.

Do najcenniejszych zbiorów Muzeum Śląskiego należą kolekcje: malarstwa polskiego sprzed i po 1945 roku (w której znajdują się prace m.in. Józefa Chełmońskiego, Artura Grottgera, Tadeusza Makowskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego), sztuki nieprofesjonalnej, fotografii artystycznej i dokumentalnej, plakatu polskiego oraz bogate zbiory etnograficzne i z zakresu polskiej plastyki scenicznej.

Zachęcamy do zapoznania się z historią Muzeum Śląskiego:

1929 Rozpoczęcie działalnosci

Uchwała Sejmu Śląskiego o formalnym powołaniu Muzeum Śląskiego oraz ogłoszenie pierwszego konkursu na budowę nowego gmachu Muzeum Śląskiego (żadnego projektu nie przyjęto do realizacji).

Pierwszym dyrektorem muzeum był Tadeusz Dobrowolski. Jako organizator i autor koncepcji programowej instytucji rozpoczął gromadzenie pierwszych eksponatów, w tym: strojów ludowych, wyrobów rzemiosła artystycznego, obrazów oraz kolekcji sztuki sakralnej.

Oficjalnie Muzeum Śląskie rozpoczęło swoją działalność dnia 23 stycznia 1929 roku, a już w maju tego samego roku udostępniono pierwsze wystawy, które były eksponowane na piątym piętrze gmachu Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego.

1936 Budowa przedwojennej siedziby Muzeum

Opracowanie statutu Muzeum Śląskiego oraz rozpoczęcie prac nad projektem siedziby Muzeum – jednego z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie gmachu Muzeum Śląskiego, którego autorem był Karol Schayer.

Niestety mimo zakończenia prac budowlanych w 1939 roku, budynek nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Zakończenie prac zbiegło się z wybuchem II wojny światowej i zamiast otwarcia była grabież symbolu polskości dokonana przez hitlerowców. Część zbiorów, którą udało się ocalić przed zniszczeniem przewieziono do Oberschlesisches Landesmuseum w Bytomiu, dzisiejszego Muzeum Górnośląskiego.

1940 Planowane otwarcie Muzeum

1941-44 Rozbiórka gmachu Muzeum Śląskiego przez okupanta

1981 Powstanie Społecznego Komitetu Odbudowy Muzeum Śląskiego

1984 Restytucja Muzeum Śląskiego

Restytucja Muzeum Śląskiego nastąpiła w grudniu 1984 roku. Tymczasową siedzibą muzeum został budynek dawnego hotelu z przełomu XIX i XX wieku, położony przy al. W. Korfantego 3, a dyrektorem został dr Lech Szaraniec. Adaptacja czteropiętrowego gmachu trwała do 1992 roku, kiedy to udostępniono ostatnie sale ekspozycyjne.

W 1988 roku, cztery lata po restytucji Muzeum Śląskiego, powróciła do Katowic przechowywana w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu część przedwojennych zbiorów placówki, w tym najcenniejsza kolekcja obrazów polskiego malarstwa dawnego, która dziś eksponowana jest na wystawie stałej w Galerii sztuki polskiej 1800–1945.

1986 Grunt przy ul. Ceglanej

Zapewnienie przez Miasto Katowice gruntu przy ul. Ceglanej na siedzibę nowego Muzeum Śląskiego, zwieńczone formalną darowizną gruntu w 2002 roku.

Ogłoszenie drugiego konkursu na budowę nowego gmachu Muzeum Śląskiego – zwycięzcą został Jan Fischer, prace projektowe trwały do 1990 roku.

1999 Komitet Budowy Nowego Gmachu MŚ

Rozpoczęcie działalności Komitetu Budowy Nowego Gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach.

2004 Rozpoczęcie procesu inwestycyjnego

Maj – zainicjowanie w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego prac nad przygotowaniem procesu inwestycyjnego budowy nowego gmachu Muzeum Śląskiego.

Grudzień – porozumienie w sprawie zamiany nieruchomości przy ul. Ceglanej, przeznaczonej pod budowę Muzeum Śląskiego, na działki po byłej kopalni „Katowice”, zawarte pomiędzy Województwem Śląskim, Katowickim Holdingiem Węglowym SA, Spółką Restrukturyzacji Kopalń SA w Katowicach oraz Muzeum Śląskim w Katowicach.

2005 Koncepcja funkcjonalno-przestrzenna

Przekazanie terenu dawnej kopalni „Katowice” pod budowę Muzeum Śląskiego, co otworzyło drogę do prac przedprojektowych i projektowych nowego gmachu.

Styczeń – publiczna dyskusja na temat wizji nowego Muzeum Śląskiego – warsztaty organizowane przez Marszałka Województwa Śląskiego, których celem było wypracowanie wytycznych programowych i przestrzennych nowego Muzeum Śląskiego.

Lipiec – ogłoszenie konkursu na wykonanie koncepcji funkcjonalno-przestrzennej nowego gmachu Muzeum Śląskiego.

Grudzień – ogłoszenie wyników konkursu – uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod budowę kompleksu nowego Muzeum Śląskiego w Katowicach.

2006 Międzynarodowy konkurs architektoniczny

Wrzesień – Zarząd Województwa Śląskiego przyjmuje projekt Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013 wraz z listą projektów o znaczeniu regionalnym do realizacji z funduszy europejskich. Na liście dużych projektów przedłożonych Komisji Europejskiej znalazła się „Budowa nowego gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach”.

Październik – ogłoszenie międzynarodowego konkursu z zakresu projektowania architektoniczno-budowlanego, na wykonanie koncepcji architektonicznej nowego gmachu Muzeum Śląskiego.

Listopad – podpisanie porozumienia w sprawie współdziałania na rzecz budowy nowego gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach pomiędzy Województwem Śląskim, Miastem Katowice i Muzeum Śląskim.

2007 Wyniki konkursu

Czerwiec – ogłoszenie wyników międzynarodowego konkursu na wykonanie koncepcji architektonicznej nowego gmachu Muzeum Śląskiego, w którym zwycięża praca autorstwa Riegler Riewe Architekten z Grazu.

Listopad – uzyskanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego dla budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego.

2008 Rozpoczęcie prac projektowych

Luty – zakończenie negocjacji i uroczyste podpisanie umowy na wykonanie projektu nowej siedziby Muzeum Śląskiego z pracownią Riegler Riewe Architekten z Grazu, laureatem pierwszej nagrody w konkursie i rozpoczęcie prac projektowych.

Kwiecień – podpisanie umowy z inżynierem kontraktu, firmą ECM Group Polska Sp. z o.o. z Warszawy, pełniącej rolę inwestora zastępczego i nadzoru inwestorskiego na etapie przygotowania i realizacji projektu.

2009 Pozwolenie na budowę

Maj – uzyskanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych dla planowanej inwestycji.

Wrzesień – zatwierdzenie projektu budowlanego oraz uzyskanie pozwolenia na budowę nowej siedziby Muzeum Śląskiego.

2010 Przetarg na wybór generalnego wykonawcy robót

Kwiecień – ogłoszenie przetargu ograniczonego na wybór generalnego wykonawcy robót.

Maj – przekazanie wniosku aplikacyjnego do Komisji Europejskiej celem potwierdzenia wkładu finansowego ze środków Unii Europejskiej.

Sierpień – podpisanie umowy o dofinansowanie projektu budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013

Grudzień – ogłoszenie wyboru generalnego wykonawcy, którym zostało polsko-hiszpańskie konsorcjum firm Budimex SA z Warszawy i Ferrovial Agroman SA z Madrytu.

2011 Rozpoczęcie budowy

Luty – maj – realizacja przygotowawczych prac budowlanych takich jak m.in. wyburzenia, roboty instalacyjne, droga wewnętrzna.

Maj – uzyskanie Decyzji Komisji Europejskiej o przyznaniu dofinansowania do realizacji projektu ze środków Unii Europejskiej.

Czerwiec – podpisanie umowy z generalnym wykonawcą nowej siedziby Muzeum Śląskiego i rozpoczęcie budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego.

2012 Konkurs na projekt wystawy stałej historii Górnego Śląska

Czerwiec – ogłoszenie międzynarodowego konkursu na scenariusz wystawy stałej dotyczącej historii Górnego Śląska w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego.

Październik – obrady sądu konkursowego i ogłoszenie wyników konkursu na scenariusz wystawy stałej – zwycięzcą zostaje praca autorstwa firmy AdVenture z Katowic.

Grudzień – opracowanie koncepcji zagospodarowania dla północnego terenu byłej kopalni Katowice wraz z rewitalizacją zabytkowych obiektów poprzemysłowych.

2013 Zakończenie budowy i pozwolenie na użytkowanie

Czerwiec – zakończenie budowy nowej siedziby Muzeum Śląskiego przez generalnego wykonawcę, zgłoszenie obiektu do odbiorów technicznych.

Czerwiec – sierpień – procedury odbiorowe zakończone wystawieniem świadectwa przejęcia robót.

Sierpień – zakończenie negocjacji i podpisanie umowy na wykonanie projektu wystawy stałej historii Górnego Śląska, rozpoczęcie prac projektowych.

Wrzesień – uzyskanie pozwoleń na budowę dla adaptacji kolejnych budynków zabytkowych oraz złożenie wniosku o dofinansowanie do programu Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego w ramach środków Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009–2014

Październik – uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektu nowej siedziby Muzeum.

2014 Rozpoczęcie II etapu rewitalizacji

Styczeń – przejęcie obiektu od generalnego wykonawcy do użytkowania przez Muzeum Śląskie.

Marzec – rozpoczęcie przenoszenia działów Muzeum do nowej siedziby.

Sierpień – zakończenie prac projektowych i ogłoszenie przetargu ograniczonego na realizację wystawy stałej historii Górnego Śląska.

Wrzesień – podpisanie umowy o dofinansowanie II etapu rewitalizacji terenu byłej kopalni „Katowice” ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2009-2014. Projekt obejmuje rewitalizację dawnych budynków łaźni głównej i stolarni wraz z budową niezbędnej infrastruktury i zagospodarowaniem terenu.

2015 Otwarcie dla zwiedzających

Styczeń – czerwiec – wyposażanie obiektu oraz realizacja pięciu wystaw stałych i dwóch wystaw czasowych w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego.

Kwiecień – rozpoczęcie robót budowlanych w ramach II etapu rewitalizacji przy adaptacji budynków łaźni głównej i stolarni

Czerwiec – festiwal otwarcia nowej siedziby Muzeum dla zwiedzających.

2017 Finał II etapu rewitalizacji

Maj – otwarcie zrewitalizowanego budynku stolarni

Wrzesień – otwarcie zrewitalizowanego budynku łaźni głównej

2018 Zamknięcie siedziby przy Al. Korfantego

Kwiecień – przeniesienie pozostałych działów Muzeum Śląskiego do siedziby przy ul. T. Dobrowolskiego w Strefie Kultury.

Maj – oficjalne pożegnanie siedziby przy Al. Korfantego 3 podczas Nocy Muzeów

2019 90-lecie Muzeum Śląskiego

23 stycznia 2019 – rocznica 90-lecia istnienia zbiorów Muzeum Śląskiego

31 stycznia 2019 – uroczysty koncert w siedzibie NOSPR w Katowicach z okazji 90. rocznicy powstania Muzeum

31 stycznia 2019 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla Muzeum Śląskiego nadany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Pozostałe ,